Nazwa ‘’logopedia’’ powstała na bazie greckich słów logos i paideia. Logos pochodzi od lego, czyli ‘’mówię’’, choć przyjęło się je tłumaczyć również jako ‘’słowo”. W kontekście filozofii logos funkcjonuje jako termin oznaczający nadawanie porządku lub ulepszanie. Paideia oznacza z kolei tyle, co ‘’nauka”. To właśnie połączenie najlepiej oddaje sens logopedii – dziedziny, która kształtuje i doskonali zdolność tak skomplikowaną i złożoną, jaką jest mowa.
Czym jest mowa?
Wiele osób stawia znak równości pomiędzy mową i wymową. Nie są to jednak pojęcia tożsame, chociaż wymowa jest ważną częścią mowy. Pierwszym etapem realizacji mowy jest zawsze rozumienie, które odbywa się w mózgu. To właśnie tam trafiają bodźce przekazywane przez receptory – w dziedzinie mowy największe znaczenie posiada sprawne funkcjonowanie zmysłu słuchu. Po otrzymaniu informacji układ nerwowy poddaje je analizie, po czym kształtuje odpowiednią reakcję w postaci wypowiedzi. W tym momencie dochodzi do drugiego etapu mowy, czyli mówienia. Mówić potrafią ci, u których praca aparatu mowy prowadzi do wydawania dźwięków, jakie układają się w wypowiedzi. Czy rozumienie i mówienie wystarczy, byśmy mogli ocenić mowę jako poprawną i kompletną? Nie do końca – wszak osoby jąkające się lub sepleniące mówią, lecz nie jest to mowa uznawana za prawidłową. Zatem ostatnim etapem procesu mowy, który sprawuje swoistą pieczę nad jej poprawnością, jest dobra wymowa. Jak widać przedmiotem badań logopedii jest nie tylko wymowa, a nawet przeciwnie – logopedia nadaje pierwszeństwo innym bardziej skomplikowanym procesom, takim jak rozumienie i mówienie. To dość młoda dziedzina nauki, w ramach której dochodzi do powstawania wielu specjalizacji.
Specjalizacje w ramach logopedii
Logopedia ogólna posiada wąskie dziedziny skupiające się na określonych problemach. Wśród nich znajdują się:
• surdologopedia,
• neurologopedia,
• balbutologopedia,
• oligofrenologopedia,
• logopedia artystyczna,
• wczesna interwencja logopedyczna.
Surdologopedia
W ramach surdologopedii leczy się mowę osób głuchych, cierpiących na zaburzenia lub uszkodzenia narządów słuchu. Surdologopeda posiada szeroką wiedzę z innych dziedzin dotyczących osób, u których doszło do dysfunkcji związanych ze słuchem – jest to m. in. surdopsychologia oraz surdopedagogika.
Neurologopedia
To jedna z najszerszych specjalizacji logopedii ogólnej Jeżeli zaburzenia mowy wynikają z uszkodzeń w obrębie układu nerwowego to poddawane są one leczeniu właśnie w ramach neurologopedii. Terapia obejmuje osoby cierpiące miedzy innymi na afazję, dyzartię czy też autyzm.
Balbutologopedia
Balbutologopedia to diagnozowanie oraz terapia osób, które mają problem z płynnością mowy – jąkaniem się oraz strachem przed wypowiedziami.
Oligofrenologopedia
Ten dział logopedii zajmuje się leczeniem mowy osób z niepełnosprawnością intelektualną.
Logopedia artystyczna
Osoby współpracujące z logopedą artystycznym pracują nad poprawną wymową, dykcją oraz różnymi technikami operowania głosem.
Wczesna interwencja logopedyczna
To dział logopedii zajmujący się najmłodszymi pacjentami, u których zachodzi podejrzenie występowania zaburzeń mowy. Są to przede wszystkim wcześniaki, noworodki posiadające pewne wady anatomiczne (takie jak rozszczep wargi, podniebienia czy krótkie wędzidełko języka), a także maluchy, u których reakcja na bodźce z zewnątrz jest nieodpowiednia (są one nazbyt lub niedostatecznie wrażliwe)
Najnowsze komentarze